نویسنده : مرضیه ولی حصاری  /   ازدواج یک مسئله دینی ، فرهنگی و اجتماعی است که در سطح جهانی و در تمام طول تاریخ وجود داشته است  و باعث پاسخگویی به یک رشته از نیازهای روحی و جسمی انسان می گردد.

خلاصه و نتیجه گیری:
افرادی که سعی می کنند قبل از ازدواج در مورد همسرشان مطالعه نمایند و همسری بیابند که از نظر علم و سواد و دین و ایمان و فرهنگ و فکر و اخلاق و تحصیلات علمى و سن و مال هم کفوء و متناسب با خودشان باشد، بخشی از مشکلات بعد از ازدواج و تربیت فرزندانشان را حل کرده اند. درغیر این صورت، مشکلاتی را که می توانستند قبلا حل کنند، به بعد از ازدواج موکول کرده، حفظ می کنند. اگر در تمامى جهات تناسب بیشتر باشد، مشکلات خانوادگى کم‏تر خواهد بود. هرقدر بین این دو عنصر، هماهنگی، همفکری، تناسب و سنخیت روحی و اخلاقی و جسمی باشد، این «ترکیب» استوارتر، مستحکمتر، پرثمرتر، شیرین تر، لذتبخش تر و جاودانه تر خواهد بود؛ و هرچه این تناسب و هماهنگی کمتر باشد، زندگی سست تر، تلختر، کم ثمرتر و ناپایدارتر خواهد بود. علت عمده ی بیشتر ناهنجاریها و آشوبزدگیهای زندگی خانواده ها، «عدم تناسب» و «ناهماهنگی» بین زن و شوهر است.

18- زيبايي :
یكی از عواملی است كه هر انسانی به طور طبیعی جذب آن می شود . اسلام نیز زیبایی زن را مورد توجه قرار داده است ، اگرانساني، قيافه ظاهري و اندام همسرش را نپسندد و او را دوست نداشته باشد، ممكن است به طور ناخواسته به او ستم و جفا كند و از او بهانه و ايراد بگيرد و زندگي را بر او تلخ نمايد.لذا زیبایی زن خود یک امتیاز است، ولی این به آن معنی نیست كه انگیزه ازدواج تنها بر محور جمال و زیبایی دور بزند و امور اخلاقی و معنوی نادیده گرفته شود بلكه اخلاق و عفت و سازگاری نیز لازمه زندگی است . پس اگر به همراه زیبایی، دینداری و اخلاق خوب نباشد ، این زیبایی،نیكو و پسندیده نخواهد بود و ازدواج با چنین زنی سعادت و خوشبختی به بار نخواهد آورد .
آنچه كه در متن زندگی برای مرد ضرورت دارد اخلاق وسازگاری زن است و آنچه كه خانواده را خوشبخت می كند حیا و عفت زن است ، نه زیبایی تنها . به طور كلی آنچه كه محیط خانواده را سرشار از عشق و محبت می كند 

15- اصالت خانوادگي:
منظور از اصالت خانوادگي امور مادي و ظاهري و موقعيت اجتماعي ،مانند شهرت و ثروت و موقعیت اجتماعى در ميان مردم نيست، بلکه منظور تقوا،  نجابت و پاکى و تدین خانوادگى،و دوري از پليدي‌ها و پستي‌ها و رذايل اخلاقي و بدنامي در جامعه است . زیرا ازدواج با یک فرد مساوى است با پیوند با یک خانواده و فامیل و ایجاد یک نسل. بنابر این باید توجه داشت فردی را به همسری برگزینید که از یک خانواده نجیب و خوشنام بوده و در یک محیط خانوادگی سالم بزرگ شده باشد. در ازدواج و انتخاب همسر معقول نیست که انسان بگوید: من مى‏خواهم با خود این فرد زندگى کنم و کارى به کار خانواده‏اش ندارم. زیرا کودک از پدر و مادر خود صفات جسمی و خلقی و روانی و روحی و اخلاقی را به ارث می برد. رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ فرمود:« تَخَيَّرُوا لِنُطَفِكُمْ ، فَإِنَّ النِّسَاءَ يَلِدْنَ أَشْبَاهَ إِخْوَانِهِنَّ وَأَشْبَاهَ أَخَوَاتِهِنَّ » (سیوطي). برای نطفه‌های خود جایگاه مناسبی اختیار کنید؛

13- تناسب طبقه اقتصادی :
یکی دیگر از مواردی که باید در ازدواج در نظر گرفته شود وضعیت مالی و اقتصادی است، هر چقدر دو خانواده از لحاظ مالی در یک سطح باشند ازدواج، ازدواج خوبی است. صلاح نیست دختر و پسر و خانواده هایشان از لحاظ مالی و ثروت تفاوت زیادی با هم داشته باشند، ازدواج دو طبقه متضاد از لحاظ وضعیت مالی و اقتصادی همیشه مشکلاتی به همراه خواهد داشت. شما نمی توانید با فردی زندگی کنید که از نظر اقتصادی در ردیف شما نیست، هرگز این کار را نکنید.

9- تديّن و دينداري :
كسي كه پاي بند دين نيست، تضميني وجود ندارد كه پاي بند رعايت حقوق همسر و ادامه زندگي مشترك باشد. اگر يكي ديندار و ديگري بي دين باشد، زندگي آنان روي سعادت را نخواهد ديد. سعادت بدون ديانت محال است. اگر هر دو بي دين باشند، باز تضميني وجود ندارد كه رعايت حقوق يكديگر را بنمايند. البته منظور از دينداري و تديّن اين است كه پاي بند كامل به اسلام داشته باشند و اسلام را با جان و دل پذيرفته و در عمل به آن كوشا باشند، نه تدين سطحي و بي ريشه و بي عمل. دین دار بودن، به این است که شخص داراى صفات ذیل باشد: عفت، حجاب، حیا، نجابت، اخلاق خوب، خوش حرف و خوش زبان بودن، اهل نماز و مناجات، علاقه‏مند به قرآن و سنت پیامبر(ص)، ترس از خدا داشتن، آبرونگه‏دار بودن، اسراف کار نبودن و... اینجاست که پیامبر اسلام (ص) مردان صالح و زنان صالحه را تشویق می کند، که باهم ازدواج نمایند، چنانکه فرماید : « أَنْكِحُوا الصَّالِحِينَ وَالصَّالِحَاتِ " » (سنن دارمي ).

4 -رشد اجتماعی: رشد اجتماعی رابطه نزدیكی با رشد عاطفی و فكری دارد ، زیرا شخصی كه از لحاظ اجتماعی رشد كرده است ، روابط اجتماعی را بهتر درك می كند . او می داند چگونه با دیگران ، به خصوص خانواده و همكارانش سازش كند . او درك می كند كه انتظارات اجتماع از او چیست و تا اندازه زیادی قادر است خود را با این توقعات تطبیق دهد .همچنین او آماده قبول مسئولیت است و نسبت به محدودیتهای خود آگاهی دارد.
5-تفاوت سنی:
از عوامل مهم موفقیت در زندگ زناشویی رعایت سن مناسب هنگام ازدواج است. اگر اختلاف سن خیلی زیاد باشد و جوانی با فردی میانسال ازدواج كند، اختلاف سن، موجب اختلاف در جهان بینی و نحوه نگرش به زندگی، خویشتن و دیگران می شودکه به نوبه خود، توقعات و انتظارات زوجین از یک دیگر را به شیوه ای شكل می دهد،که موجب اختلاف و ناسازگاری خانوادگی خواهد شد. پس هم كفو بودن در سن ، و تفاوت 2 تا 6 سال ( یعنی مرد بزرگتر باشد) ، یكی از عوامل مؤثر رسیدن به زندگی متعادل و منطقی خواهد بود.