روان شناسی چیست؟

در این انجمن مطالبی در زمینه روانشناسی قرار داده می شود

مديران انجمن: pejmanava, CafeWeb, Dabir, Noha, bahar, Modir-Elmi

روان شناسی چیست؟

پستتوسط naseh_azizi » پنج شنبه ارديبهشت ماه 14, 1391 9:53 pm

با سلام خدمت پینوسی های بینظیر
راستش چند وقت پیش پیشنهاد ایجاد قسمت روان شناسی رو به مدیر محترم سایت دادم امابه دلیل یه سری گرفتاری ها یکی دو هفته س نتونستم هیچ مطلبی رو برای این قسمت آماده کنم و به همین بابت از مدیر محترم و تمام پینوسی های بزرگوار معذرت خواهی می کنم. امیدوارم دوستان عزیز توی فعال کردن این قسمت از سایت این حقیر رو کمک کنن.با تشکر.مطلبی که برای اولین موضوع این بخش در نظر گرفتم برگرفته از کتاب روان شناسی عمومی دکتر حمزه گنجیه، امیدوارم مورد استفاده ی عزیزان قرار بگیره.


شما که هم اکنون مشغول خواندن این مطلب هستید، آیا می دانید که خواندن را چگونه یاد گرفته اید؟ آیا می دانید که چگونه یاد گرفته اید راه بروید، حرف بزنید یا فکر کنید؟ آیا همیشه علت اعمال و رفتارهای خود را می دانید؟ که چرا گاهی شاد و گاهی غمگین هستید؟ آیا می دانید که چرا برخی از دانش آموزان نمی توانند در کنکور دانشگاه ها قبول شونداما برخی دیگر قبول می شوند؟ آیا می دانید که هوش چیست و چگونه رشد می کند؟ آیا می دانید ه علت با هوشی چیست؟ آیا می دانید که چرا چرا رفتار برخی مردم عجیب به نظر می رسد و علت آن چیست؟ آیا می دانید که عقب ماندگی ذهنی چیست و چه عواملی موجب عقب ماندگی می شود؟ آیا می دانید که چرا خواب می بینید؟ آیا می دانید که......
روان شناسی سعی می کند پاسخ این سوال ها و صدها سوال دیگر را پیدا کند. بنابراین، جذابیت روان شناساست که به سوال های شما پاسخ می دهدبه سخن دیگر، روان شناسی درباره ی خود شما صحبت می کند: این که چگونه فکر می کنید، چرا قبول می شوید یا قبول نمی شوید، چگونه احساس غم یا شادی می کنید، چرا از شخصی یا رنگی خوشتان می آید، چرا گاهی از یک نفر بدتان می اید و علت آن را نمی دانید و خلاصه این که چگونه رفتار می کنید. بنابراین، وقتی روان شناسی می خوانید در واقع رفتار خود را مطالعه می کنید و در نتیجه می توانید رفتار دیگران را نیز مطالعه کنید. بنابراین، روان شناس کسی است که رفتار خود و دیگران را مطالعه می کند. البته روان شناس خوب کسی خواهد بود که ابتدا خودش را مورد مطالعه قرار دهد بعد به مطالعه دیگران بپردازد. اما روان شناس با تجربه به خوبی می داند که هر فردی با دیگران فرق دارد. یعنی می داند که افکار، علایق، انگیزش ها، عواطف و توانایی های او همان هایی نیست که دیگران دارند. روان شناس با تجربه می داند که آنچه درباره ی خود او صدق می کند ممکن است درباره ی دیگران صدق نکند.
گفتیم که روان شناسی به پرسش های شما پاسخ می دهد. حال بهتر است بیاییم یکی از پرسش ها را در نظر بگیریم و ببینیم روان شناسی چگونه به آن پاسخ می دهد. اکنون که  در حال خواندن این متن هستید، آیا می دانید که خواندن را چگونه یاد گرفته اید؟ برای پی بردن به این که روان شناسی چگونه به این پرسش و صدها پرسش دیگر پاسخ می دهد، باید از اینجا شروع کنیم که روان شناسی چیست و روان شناسان چه روش ها و ابزار هایی را به کار می برند.
روان شناسی یعنی شناختن روان یا ذهن. بنابراین، روان شناس کسی است که روان یا ذهن را مطالعه می کند. حتماً می پرسید که روان یا ذهن در کجا قرار دارد، آیا می توان آن را دید یا لمس کرد؟ مسلماً خیر. روان یا ذهن را مستقیماً نمی توان دید و در نتیجه مستقیماً نمی توان آن را مطالعه کرد. می پرسید، پس روان شناسان چه کار می کنند؟ برای آن که به سوال شما پاسخ دهیم، ابتدا مثال زیر را در نظر می گیریم :
فرض کنید می خواهید اتومبیلی بخرید. آیا می پرسید موتور اتومبیل چند اسب بخار قدرت دارد؟ مسلماً نه. برای اطلاع از قدرت موتور اتومبیل، آن را راه می برید، در صورت امکان در بیرون از شهر رانندگی می کنید، مصرف بنزین، وضعیت روغن، صدای موتور و... را در نظر می گیرید. اگر موتور خوب کار کند، روغن سوزی نخواهد داشت، مصرف بنزین بالا نخواهد بود، سرعت اتومبیل زیاد خواهد بود و.... بنابراین، از روی کنش موتور یا عملکرد آن پی خواهید برد که چقدر قدرت دارد و چگونه کار می کند. شما، بدون آنکه از قدرت موتورهای اتومبیل های بنز، پیکان و ژیان اطلاع داشته باشید. بنز را صد مرتبه بهتر از پیکان  و پیکان را صد مرتبه بهتر از ژیان می دانید، چون در موقعیت های مختلف عملکردهای آنها را دیده اید یا دست کم از دیگران شنیده اید.
مطالعه ی روان یا ذهن آدمی نیز به همین شیوه انجام می گیرد. ذهن یا روان مستقیماً قابل مطالعه نیست اما از روی جوه ها و از روی عملکردهایی که دارد قابل مطالعه است. مثلاً، از روی تعداد پاسخ های صحیح داوطلب در کنکور ورودی دانشگاه ها، از رروی تعداد قطعاتی که کارگر کارخانه در یک ساعت می سازد، از روی پروازهای موفقیت آمیز خلبان، از روی تعداد صفحاتی که ماشین نویس در یک ساعت می نویسد و از روی تعداد صفحاتی که یک دانش آموز می تواند در یک ساعت بخواند، از طریق مقایسه با دیگران می توان گفت که ذهن یا روان او چگونه کار می کند. اگر او این کار ها را بهتر از دیگران انجام دهد، خواهیم گفت که توانایی ذهنی او بیشتر از دیگران است. بنابراین، خود ذهن یا خود روان را مطالعه نمی کنیم بلکه کنش ها یا عملکردهای آن را مطالعه می کنیم. ما جلوه های خارجی ذهن را مطالعه می کنیم. به سخن دیگر، ما رفتار انسان را مطالعه می کنیم. رفتار کلمه ای است که روان شناسان برای بیان آنچه مردم انجام می دهند به کار می برند، مثلاً خندیدن، بازی کردن، دویدن، متلک گفتن، شوخی کردن مشق نوشتن، مطالعه کردن، شعر سرودن و... البته رفتار، معنای وسیعتر از این ها دارد که بعداً به آن خواهیم رسید.
با این حساب، به نظر می رسد که روان شناسی باید علم علم جالب و در عین حال مشکلی باشد، زیرا همه ی آنچه به روانشناسی مربوط می شود مستقیماً قابل دیدن نیست. افکار و احساسات، مثل آب و خاک و باد و باران، قابل دیدن، لمس کردن یا اندازه گرفتن نیست. روان شناس نمی تواند هوش، حافظه و شخصیت افراد را مستقیماً اندازه بگیرد. او تنها می تواند عملکردهای افراد را مشاهده کند و بر اساس آنها بگوید که مثاً باهوش هستند یا کم هوش، حافظه ی قوی دارند یا ضعیف، شخصیت بهنجار دارند یا نابهنجار و.....
مثال دیگری می آوریم تا به خوبی روشن شود که روان شناسان چگونه ذهن را مطالعه می کنند. یک تکه کاغذ قرمز به ابعاد 5×5 سانتی متر تهیه کنید. آن را روی یک متن خاکستری بگذارید، با یک چشم و به مدت 40 ثانیه به وسط آن خیره شوید. بعد از 40 ثانیه آن را بردارید. در زیر آن لکه ی سبز رنگی خواهید دید. این الکه ی سبز رنگ، که اصطلاحاً پس تصویر نامید می شود،در کجا قرار دارد، در خارج از جسم شما یا در درون آن؟ ممسلماً روی متن خاکستری چنین شیء واقعی وجود ندارد، زیرا اگر بخواهید آن را با دست لمس کنید چیزی احساس نخواهید کرد. به علاوه، اگر چشم های خود را به حرکت درآورید، لکه نیز حرکت خواهد کرد. بنابراین، نتیجه می گیرید که چیزی در خارج از بدن شما به وجود ندارد. و آنچه می بینید تصویری است که در دستگاه بینایی شما به وجود آمده است. این نتیجه گیری یا این این استنتاج بدون چون و چرا قابل قبول است، اما نباد فراموش کنیم که تنها یک استنتاج است نه یک مشاهده مستقیم. آنچه از آن آگاهی دارید چیزی است که در خارج از جسم شما وجود دارد. شما از فرایندهای تولید این تصویر ذهنی، که در درون شما اتفاق می افتد، آگاهی ندارید. شما از مشاهده ی مستقیم رفتار خود نتیجه می گیرید که، در درون دستگاه بینایی، اتفاقی رخ داده است. رفتار شما همان دیدن لکه ی سبز و اعلام کردن آن است. چون همه این رفتار را در همین شرایط نشان می دهند، در قبول آن جای تردید باقی نمی ماند.
بنابراین، ذهن یا روان را تنها می توان به صورت غیرمستقیم شناخت: بر اساس جلوه های خارجی آن، به کمک انسان ها می گویند، کارهایی که انجام می دهند و حتی گاهی به کمک کارهایی که انجام نمی دهند یا حرف هایی که نمی زنند (در مقایسه با موارد قبل). در درون انسان دستگاه های پیچیده ای وجود دارد. می توان این دستگاه ها را با محرک های مختلف تحریک کرد، اثر هر تحریک را مورد مشاهده قرار داد و چیزهایی در مورد کنش مغز، یعنی همان ذهن یا روان، کشف کرد. اما نباید فراموش کرد که عملکرد های دستگا های موجود در بدن واقعاً پیچیده است و روان شناسی، هر چند چیزهای زیادی درباره ی عملکردهای دستگاه ها کشف کرده است، برای حل پیچیدگی آنها راهی دراز در پیش دارد و تازه معلوم نیست که روزی بتواند به این پیروزی مهم دست ابد. بنابراین، آنچه را که تا اینجا دیدیم می توانیم به صورت زیر خلاصه کنیم:
روان شناسی، یعنی شناختن روان یاذهن. چون نمی دانیم از فرایند ذهنی دیگران، یعنی از آنچه در درون مغز دیگران اتفاق می افتد، شناخت مستقیم داشته باشیم، به اجبار باید عملکرد آنها یا، به سخن دیگر، رفتار آنها را در نظر بگیریم.
البته این روش در مورد فرایندهای ذهنی خود ما نیز مصداق پیدا می کند. یعنی زمانی می توانیم از فرایندهای ذهنی خود آگاه شویم که عملکردهای خود را به دقت در نظر بگیریم.
شاید آخرین جمله ی مطالب بالا برای شما بی معنا جلوه کند. بدین ترتیب که تصور کنید هر انسانی از آنچه در درون خود می گذرد آگاهی دارد. اما اینطور نیست و این واقعیت را فروید تأیید کرده است و خود شما نیز با کمی توجه می توانید آن را تجربه کنید. فروید می گفت: در اوضاع عادی زندگی، ممکن است به چیزی فکر کنیم بدون آنکه بدانیم به آن فکر می کنیم. مثلاً بارها از دوستان و از نزدیکان خود می شنویم که درباره ی کاری که انجام داده اند یا انجام نداده اند چنین می گویند: نمی دانم چرا این کار را انجام دادم یا نمی دانم چرا آن را فراموش کردم. فروید گاهی از این هم فراتر می رفت، آنجا که می گفت: خنده نیز می تواند نشانه ای از تنفر باشد(خنده ای که بدتر از فحش باشد). حتی فراموش کردن اسم افراد یا دشواری تلفظ آنها نیز می تواند نشانه ای از تنفر باشد. این مثال ها نشان می دهد که احتمال دارد ما به چیزی فکر کنیم بدون آنکه بدانیم به آن فکر می کنیم. بنابراین، چون مشاهده ی مستقیم آنچه در ذهن می گذرد امکان پذیر نیست، به ناچار باید عملکردهای ذهن را مورد مشاهده قرار دهیم و بر اساس آنها درباره ی آنچه در درون ما می گذرد نتیجه گیری کنیم. البته نباید فراموش کنیم که این نوع نتیجه گیری ها همیشه درست نیست پیش از آنکه از درستی این نتیجه گیری ها مطمئن شویم لازم است رفتار را با تعمق و دقت بیشتری بررسی کنیم، زیرا خنده نمی تواند همیشه موذیانه یا تنفرآمیز باشد. در بسیاری از مواقع، فراموشی محض و ساده نیز پیش می آید. هدف فروید از این گونه تعمیم ها این بود که نشان دهد چگونه می توان در مطالعه ی ذهن به طور عینی استدلال کرد. او این روش را در مطالعه ی فرایندهای ذهنی خود نیز به کار می برد؛ مثلاً، وقتی اسم برخی اشخاص را فراموش می کرد، نتیجهمی گرفت که چیزهایی در مغزش وجود دارد که خود او از آنها بی خبر است. او این قسمت مغز را ناآگاه نامید. البته دیگران آنقدر در تفسیر گفته های فروید افراط کردند که مجبور شد این جمله ی مشهور را بگوید: « گاهی یک سیگار، فقط یک سیگار است!»  

برای نویسنده این مطلب naseh_azizi تشکر کننده ها: 5
CafeWeb (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), ModireTalar (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), Naser (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), Skyboy (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), bahar (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 35.71%
 
نماد کاربر
naseh_azizi
کاربر ویژه
کاربر ویژه
 
پست ها : 448
تاريخ عضويت: جمعه اسفند ماه 25, 1390 12:30 am
تشکر کرده: 1360 بار
تشکر شده: 921 بار
امتياز: 7680

پستتوسط Noha » پنج شنبه ارديبهشت ماه 14, 1391 10:27 pm

بسم الله المستعان

سلام خداوند برشما

ضمن تشکر از شما بابت شروع این موضوع مفید!

یک پیشنهاد داشتم :اگز لطف کنید مطالب تون هم  کوتاه تر باشه،هم فاصله خطوط بیشتر باشه .

ممنون

جنة الفردوس مأوایتان

الـلـهم ء ات أنــفـسنا تقـــواهــا و زکیـــها إنــک أنــت خــیر من زکــیها

نماد کاربر
Noha
معاون و ناظر سایت
معاون و ناظر سایت
 
پست ها : 1424
تاريخ عضويت: پنج شنبه اسفند ماه 25, 1389 12:30 am
محل سکونت: pavah
تشکر کرده: 2031 بار
تشکر شده: 1557 بار
امتياز: 4930

پستتوسط naseh_azizi » پنج شنبه ارديبهشت ماه 14, 1391 10:43 pm

خواهر بزرگوار خیلی ممنون هم به خاطر توجه تون هم به خاطر نقد به جاتون چشم انشاالله از این به بعد رعایت می کنم.
نماد کاربر
naseh_azizi
کاربر ویژه
کاربر ویژه
 
پست ها : 448
تاريخ عضويت: جمعه اسفند ماه 25, 1390 12:30 am
تشکر کرده: 1360 بار
تشکر شده: 921 بار
امتياز: 7680

پستتوسط Naser » جمعه ارديبهشت ماه 14, 1391 12:04 am

سلام

برای تنظیم سایز فونت در متونی مانند متن بالا، به اندازه ی دلخواه، میتونید کلید Ctrl رو بگیرید و با غلطک موس (در هر مرورگری)، آن را تنظیم کنید.

این هم روش خوبیه

برای نویسنده این مطلب Naser تشکر کننده ها:
naseh_azizi (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 7.14%
 
نماد کاربر
Naser
کاربر فعال
کاربر فعال
 
پست ها : 89
تاريخ عضويت: پنج شنبه شهريور ماه 24, 1390 11:30 pm
تشکر کرده: 40 بار
تشکر شده: 125 بار
امتياز: 20

پستتوسط shayan3 » جمعه ارديبهشت ماه 15, 1391 2:45 pm

سلام...
اوووووووووووووووووووووووووووووووو...!کی میخونه این همه مطلبو؟؟!
با پیشنهاد NOHA موافقم!



راستی این Noha یعنی چی؟؟!اسمٍ؟؟شهرتٍ؟؟شهرٍ؟؟لقبٍ؟؟چیه؟؟!
نماد کاربر
shayan3
کاربر کوشا
کاربر کوشا
 
پست ها : 16
تاريخ عضويت: پنج شنبه ارديبهشت ماه 14, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 4 بار
تشکر شده: 4 بار
امتياز: 0

پستتوسط Noha » جمعه ارديبهشت ماه 15, 1391 10:17 pm

بسم الله المستعان

سلام خدا بر شما

ممنون کاک ناصح؛مؤید باشید


shayan3 نوشته است:سلام...


راستی این Noha یعنی چی؟؟!اسمٍ؟؟شهرتٍ؟؟شهرٍ؟؟لقبٍ؟؟چیه؟؟!





علیکم السلام،به پینوس خوش آمدید.

نها، اسم؛به معنای عقل و خرد است.

بهشت مأوایتان باد



الـلـهم ء ات أنــفـسنا تقـــواهــا و زکیـــها إنــک أنــت خــیر من زکــیها


برای نویسنده این مطلب Noha تشکر کننده ها:
naseh_azizi (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 7.14%
 
نماد کاربر
Noha
معاون و ناظر سایت
معاون و ناظر سایت
 
پست ها : 1424
تاريخ عضويت: پنج شنبه اسفند ماه 25, 1389 12:30 am
محل سکونت: pavah
تشکر کرده: 2031 بار
تشکر شده: 1557 بار
امتياز: 4930

پستتوسط shayan3 » جمعه ارديبهشت ماه 15, 1391 10:45 pm

چه اسم قشنگی!مبارکتون باشه... :)

برای نویسنده این مطلب shayan3 تشکر کننده ها:
naseh_azizi (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 7.14%
 
نماد کاربر
shayan3
کاربر کوشا
کاربر کوشا
 
پست ها : 16
تاريخ عضويت: پنج شنبه ارديبهشت ماه 14, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 4 بار
تشکر شده: 4 بار
امتياز: 0


بازگشت به روانشناسی

چه کسي حاضر است ؟

کاربران حاضر در اين انجمن: بدون كاربران آنلاين و 2 مهمان